…en s’ nachts, s’ nachts veranderde het dorp. Dan waren de wilde honden de baas. Ze blaften soms de hele nacht. Onheilspellend en donker waren de nachten. Geen licht. Alleen het licht van de maan en sterren. En dan als het eerste ochtendlicht zich meldde werd de wereld weer stil en ontwaakte de boerderij langzaam. Daar is waar ze geboren is. Daar was haar wereld. De velden en bossen van haar jeugd. Ze zal er steeds naar terugkeren…

Geen moment in mijn leven had ik bedacht dat dit mij kon overkomen. En toch wist ik het diep, heel diep van binnen, onmiddelijk. De politie kwam mij op mijn werk informeren. Het overlijden van mijn geliefde en de vader van mijn dochters kwam volslagen onverwacht. ‘s Morgensvroeg hadden we hem samen uitgezwaaid. De volgende dag zou hij weer thuis komen. Hij ging even wat fietsmeters maken in Limburgse heuvels. Hij was in zijn trainingsvoorbereiding voor de Dreiländergiro in Oostenrijk, later in het voorjaar. Fietsen was zijn lust en zijn leven. Hij ging graag alleen op pad. Maakte duizenden race-kilometers per jaar. Op oudjaarsdag, elk jaar ging hij een van te voren vastgesteld aantal kilometers rijden. Zo kon hij elk jaar weer mooi afsluiten met een soort van rond getal. Het liefst net weer iets meer kilometers dan het jaar daarvoor. Een echte liefhebber dus. Hij maakte tochten en fietste graag in de bergen. De Dreiländergiro was een soort kers op de taart. Hij had hem al twee keer hiervoor gereden. Een heel ritueel van voorbereiding, verblijf en fietsen. En dan de vlag uit bij thuiskomst. En nu, nu ging hij weer even wat kilometers in de Limburgse heuvels maken. Even wat klimmers in de benen. En in het laatste klimmetje van de Limburgse heuvels, op weg terug naar het hotel ging het mis. Nog even op de pedalen…

In één vingerknip waren we alles verloren wat ons dierbaar was 

…ze griste een willekeurige blouse van de stoel. Ze had haar bedrijfskleding nog aan, knoopte mechanisch knoop voor knoop en keek naar de agenten in haar huis. ‘Waar moet ik beginnen’ vroeg ze hopeloos. ‘Familie al gewaarschuwd?’ Ze bevestigde en hij zei praktisch ‘ik denk dat je een uitvaart organisatie moet bellen. Zij kunnen je helpen.’ Shit dacht ze. Lief moet naar huis komen. Zo kan hij niet uit ons leven verdwijnen. Ze wil dat hij thuis komt, in hun huis voor de laatste dagen samen. Ondertussen kwamen de eerste mensen binnen. Geen idee hoe ze geïnformeerd waren. Radeloos, ongeloof, onbegrip. De agenten hadden gewoon dienst, deelden nog informatie, vroegen of nog meer hulp nodig was en vertrokken kalm en rustig.

Maar Lief zou ook helemaal nog niet thuiskomen vandaag. Morgen pas, had hij gezegd. Nog een dagje extra! Dus dat hij er niet was, was niet vreemd. Al die andere mensen wel en zeker op dit tijdstip in de avond. De uitvaartorganisatie werd gebeld met een afspraak voor de volgende ochtend half tien. Er werd nog wat gepraat en gezwegen. Taken verdeeld. Uiteindelijk ging iedereen naar huis met een hoofd vol vragen, wanhoop en een gebroken hart. De meisjes doolden rond totaal overstuur en gingen uiteindelijk naar hun kamers. Zij viel direct in slaap. Toen ze de volgende ochtend wakker werd, wist ze precies wat ze wilde. Het volledige draaiboek ontvouwde zich zonder dat ze er ooit samen over hadden gesproken.

En daar stond ze dan s ‘avonds met haar dochters op de dijk aan het Gein. De bermen groen, fluitenkruid in bloei en de avondzon een beetje rood aan het einder. De zwarte auto bracht hem thuis.

Schuif je stoel tot aan de rand van het ravijn…dan vertel ik je een nieuw verhaal

Working on a dream! Een cadeau voor mijzelf. Mijn carrière was mooi, leerzaam en inspirerend geweest. Ik ben op veel plekken in de wereld geweest, op nog veel meer plekken in mijn innerlijke reis. Ik heb met veel mensen mogen samenwerken en vele leermeesters ontmoet. Leiderschap, persoonlijk leiderschap, in verbinding zijn met teams in een dynamiek van constante veranderingen. Een voorrecht daar mee te mogen werken. Voor mijzelf en voor de jonge talenten waar ik mee mocht samenwerken. Talenten op zoek naar hun eigen reis. Over dromen en ambities gesproken, ze waren er in zoveel schakeringen van kleur. En ook de twijfels en de pijn van leiderschap. De laatste vier jaar waren intensief. Mijn persoonlijk leven had een dramatisch wending genomen en ik had mijzelf dit jaar gegund. Ik wilde uitrusten, herbezinnen en mijzelf weer laden. Opladen om weer opnieuw op reis te kunnen gaan. Om de wereld vanuit een ander perspectief weer tegemoet te treden. Weer verder te kunnen reizen. In mijn zoektocht leerde ik verhalen vertellen. Helende verhalen. Ik raakte geïnspireerd door mijn Chileense buurvrouw. Zij kwam op condoleancebezoek. Ze had een doosje bonbons bij zich.

Huilen
We maakten samen thee en ze ging tegenover mij aan tafel zitten. Ze pakte voorzichtig mijn hand, zei niets, keek mij aan en liet mij huilen. Huilen tot de tranen op waren voor dat moment. Zonder iets te zeggen. Er alleen maar te zijn. Zij was er geweest, bij de dood. Zij voelde. Zij voelde dat geen enkel woord groot genoeg kon zijn. Dat landschap wilde ik verder verkennen. In dat landschap wilde ik reizen en herontdekken. In dat landschap wil ik reizigers ontmoeten. Hoe zou dit mij kunnen brengen bij mijn dromen en mijn nieuwe ambities. Weer op mijn eigen voeten staan. Mijn droom. De Troostwerkplaats. Een plek waar noeste arbeid kan worden verricht om gidsing en duiding te vinden voor de zoektocht in het leven. Het geven van lezingen, het schrijven van een boek en het ontwikkelen van de digitale Troostwerkplaats. En…persoonlijke gesprekken. Luisteren als geen enkel woord groot genoeg kan zijn. Want van wie kun je leren als je werkelijk geen bodem meer onder je voeten voelt. Wanneer je als een ontmantelt booreiland midden op de Noordzee staat. En geen schroefje meer vast, alles los en wankel. Waar ik ook keek, alleen eindeloos water. Nergens een stip aan de horizon. Ik dacht, ik moet opnieuw mijn dromen en verlangens gaan ontdekken.

Mijn moeders
Wat wil ik in dit nieuwe leven, wat is mijn nieuwe perspectief. In mijn eerste zoektocht keek ik hoe andere vrouwen dit hadden gedaan. Wat was hun focus geweest, wat was hun weg uit deze misère geweest. Hoe hadden zij weten te leven voorbij het overleven. Ik keek naar de vrouwen in mijn lijn. Mijn moeder, mijn grootmoeders en overgrootmoeders. Ik keek naar mijn dochters. Ik keek naar mijn zusjes en vriendinnen.  Vrouwen met een verhaal die allemaal op een eigen manier vorm hadden weten te geven aan verdriet en vergane dromen. En zo ontdekte ik dat het leven voorwaarts word geleefd en achterwaarts word geleerd. De onbekende moeders van mijn dochters. Mijn grootmoeders, mijn moeder zij hebben allemaal verlies van geliefden en kinderen, van huis en have meegemaakt. En mijn zusjes en mijn vriendinnen. Ook zij moesten dromen achterlaten. Het maakte mijn verdriet niet minder, maar sterkte wel mijn veerkracht. Zij zijn mij voor gegaan in het land van verdriet en gemiste dromen. Zij werden mijn hulpbronnen, mijn gidsen in het landschap van dromen en nieuw perspectief.

Schuif je stoel tot aan de rand van het ravijn…dan vertel ik je een nieuw verhaal